Dünya üzerinde yaşamımızı sürdürmek için gerçekleştirdiğimiz eylemlerin birçoğunun sonucunda atmosfere başta karbondioksit olmak üzere çeşitli sera gazlarının salınmasına sebep oluruz. Tükettiğimiz gıdaların üretim süreçleri gibi komplike süreçlerden tek kullanımlık ambalajların çöpe atılması gibi günlük eylemlere kadar hemen hemen her eylemde yarattığımız bu ser gazı salınımının karbondioksit cinsinden hesaplanmasıyla elde edilen veriler karbon/CO2 ayak izi olarak adlandırılır. Küresel ısınmanın en büyük sebeplerinden biri olan sera gazlarının CO2 ayak izi hesaplama yöntemiyle takip edilmesi oldukça önemlidir. CO2 ayak izi; bireysel ve ulusal ölçekte hesaplanabilir. Peki, karbon ayak izi nedir ve nasıl azaltılır? Dünyanın geleceği açısından oldukça önemli olan bu konu hakkında ihtiyaç duyabileceğiniz tüm bilgileri yazımızın devamında edinebilirsiniz.
Küresel ısınmanın oluşmasında büyük rol oynayan karbondioksit, metan ve nitröz oksit gibi sera gazları bireysel ve kitlesel çeşitli süreçler sonucunda açığa çıkabilir. Bu gazların miktarının hesaplanması ve kontrol altında tutulması için karbon ayak izi oluşum süreçlerinin de takip edilmesi gerekir. Bu, temelde iki şekilde oluşabilir.
Bireylerin yaşamsal faaliyetlerini gerçekleştirirken kullandıkları ürün ve yöntemler sonucunda açığa çıkan karbon ayak izidir. Pişirme yöntemleri, doğal gaz ve elektrik tüketimi, kömürle ısınma, ulaşım araçlarında kullanılan fosil yakıtlar gibi etkenler birincil CO2 ayak izinin oluşmasına sebep olur.
Dolaylı oluşum günlük hayatta kullandığımız ürünlerin üretim, ambalajlama, depolama, dağıtım ve geri dönüştürülme ya da doğaya karışma süreçleri sırasında açığa çıkan CO2 ayak izi olarak tanımlanır.
Bu izin oluşumuna sebep olan süreçlerde etkili olan iki kapsam bulunur. Bunlar “yukarı yönlü aktiviteler” ve “aşağı yönlü aktiviteler” olarak birbirinden ayrılır.
Karbon ayak izi hesaplama küresel ısınmanın kontrol altına alınması için oldukça önemlidir. Karbon ayak izinin hesaplanması çeşitli ölçümlere dayanır. Karbon ayak izi nasıl ölçülür sorusunun cevabı ise Hükümetler Arası İklim Değişikliği Paneli tarafından kararlaştırılan üç başlığa ayrılır ve her başlıkta kurum ve kuruluşlardan alınan veriler kullanılır. karbon – CO2 ayak izi hesaplanırken ne kullanılır sorusunun cevabı da bu verilerle bağlantılıdır. CO2 ayak izi ölçümü ve hesaplaması için yetkili çeşitli kuruluşları bulunur ve ölçüm, hesaplama, raporlama süreçleri ISO ve Sera Gazı Protokolünde belirtilen kriterlere göre yapılır.
Birinci hesaplama kapsamında tüketilen yakıt miktarı ve standart emisyon faktörü değerleri kullanılır. Buna göre kişisel ve kurumsal hesaplamalar için birincil hesaplama kapsamının kullanılması mümkündür.
İkinci hesaplama kapsamında tüketilen yakıt miktarı ve ülkeye özgü emisyon faktörü kullanılır. Bu hesaplama yöntemi ülkeler bazında genel karbon – CO2 ayak izi hesaplaması için kullanılabilir.
Üçüncü hesaplama kapsamı üretim tesislerinde kullanım için uygundur ve tesiste kullanılan yakıt tipi, yakma teknolojisi, yakıtı yakan ekipmanların yaşı ve bakımın kalitesi gibi çeşitli değişkenler doğrultusunda hesaplanır.
Karbon ayak izi azaltmak ülkemizin ve dünyamızın geleceği için oldukça önemlidir. İzi azaltmak için bireysel ve kurumsal açıdan gerçekleştirilebilecek çeşitli yöntemler bulunur. Bireysel açıdan toplu taşıma kullanmak, fosil yakıt kullanımını azaltmak, enerji tasarrufuna özen göstermek gibi adımlar uygulanabilir. Bununla birlikte CO2 ayak izinin küçültülmesi için geri dönüşüm oldukça önemlidir.
Üretim süreçleri CO2 ayak izinin oluşmasında en etkili olan faktörler arasında yer aldığından dolayı geri dönüşüm süreçlerini hayatınızın bir parçası haline getirmeniz ve tek kullanımlık plastik ambalajlar yerine geri dönüştürülebilir ürünleri tercih etmeniz önerilir. Kurumlar ve kuruluşlar da geri dönüştürülebilir malzemelerin kullanımı, atık yönetimi ve sistematik CO2 ayak izi ölçümü yaptırma gibi yöntemlere başvurabilir.
Öncelikle doğaya saygılı ve uyumlu ürün ve hizmetlerin kullanılmasının gerekliliği oldukça önemlidir. Dolayısıyla firmaların doğaya saygı prensibiyle üretilmiş ve geri dönüştürülebilir ambalaj malzemelerini kullanması önerilir.
Ürünlerinizin depolama ve nakliye süreçlerinde kullandığınız ambalajları dikkatli şekilde seçerek firmanızın CO2 ayak izini azaltabilir ve müşterilerinizin bireysel CO2 ayak izi azaltma çalışmalarına da katkı sağlayabilirsiniz.
Birincil ve ikincil ambalajlama yöntemlerini aynı anda kullanmak yerine ihtiyaçlarınızı karşılayacak tek bir ürünü kullanmayı tercih edin. Örneğin ürünlerinizi depolamak ve taşımak için paletli taşıma yöntemleriyle ambalaj ürünlerini kullanmak yerine Sarcina Slip sheet çeşitlerini kullanmayı tercih edebilirsiniz.
Yeniden kullanılabilir ambalaj ürünleri, ambalajlama süreçlerinde ortaya çıkan atık miktarını kontrol etmeye ve azaltmaya yardımcı olur. Maddi açıdan tasarruf sağlamak için de ideal olan bu yöntem aynı zamanda karbon ayak izinizi azaltmak için de doğru bir adımdır.
Dünya ülkelerinin tamamının oluşturduğu toplam karbon ayak izi miktarında en büyük pay üretim ve dağıtım süreçlerine aittir. Bu sebeple CO2 ayak izinin azaltılmasında geri dönüşümün yeri büyüktür. Geri dönüştürülebilir ambalaj ürünleri maddi tasarruf sağlamanıza imkan tanırken aynı zamanda doğayı korumanıza ve CO2 ayak izini kontrol altına almanıza da olanak sağlar.
Doğru ambalaj ürünlerini kullanarak CO2 ayak izini azaltmak ve dünyanın geleceğini korumak mümkün!